Τι κοινό μπορεί να έχει ένας Βασιλιάς, ένας Φιλόσοφος και ένα παιδί στο πάρκο;
Η απάντηση ίσως κρύβεται πάνω σε μία σκακιέρα με 64 τετράγωνα. Το σκάκι δεν είναι απλώς ένα παιχνίδι στρατηγικής. Είναι μια νοητική σύγκρουση, με όλη την ένταση ενός πολέμου, αλλά χωρίς βία, όπου οι παίκτες δεν παλεύουν μόνο με τον αντίπαλο, αλλά και με τον εαυτό τους. Σε κάθε παρτίδα ξεδιπλώνεται μια μικρή ιστορία και μαζί της, ένα κομμάτι του χαρακτήρα τους. Η υπομονή, η παρόρμηση, η επιμονή, ο φόβος, η τόλμη, όλα τα ανθρώπινα προτερήματα και ελαττώματα, αγωνίζονται μαζί σου στη σκακιέρα, σαν αόρατοι «συμπαίκτες» που δεν φαίνονται, αλλά νικούν ή χάνουν μαζί σου.
Καθώς παίζεις, βλέπεις ποιος είσαι. Αντιδράς με άγχος ή με ηρεμία; Ρισκάρεις ή περιμένεις; Αμύνεσαι ή επιτίθεσαι; Το σκάκι σε δοκιμάζει, όχι μόνο σαν παίκτη, αλλά και σαν άνθρωπο. Σε αναγκάζει να κοιταχτείς στον καθρέφτη μιας εικονικής μάχης και να διαβάσεις τα συναισθήματα που ξυπνούν μέσα σου: ενθουσιασμός, θυμός, λύπη, απογοήτευση, ανυπομονησία, χαρά.
Το άνοιγμα – ξεκίνημα της παρτίδας είναι σαν την παιδική ηλικία, γεμάτη πιθανότητες, δυνατότητες, αθωότητα.
Το μέσον, που είναι και το δυσκολότερο μέρος μιας παρτίδας, μοιάζει με την πολυπλοκότητα και τις επιλογές του, με την ενήλικη ζωή.
Το φινάλε, ήσυχο ή δραματικό, φέρνει μαζί του την εμπειρία, τη γνώση και μια κάποια συμφιλίωση. Ό,τι έχει χαθεί, ό,τι έχει κερδηθεί, τώρα αποκτά την ιδιαίτερη βαρύτητά του.
Το σκάκι δεν είναι απλώς αναμέτρηση. Είναι καθρέφτης. Και όπως κάθε καλός καθρέφτης δεν λέει ποτέ ψέματα.
Το σκάκι είναι σαν μια εσωτερική κουβέντα. Κάθε παρτίδα είναι μια μορφή εσωτερικού διαλόγου, άλλοτε ήρεμου, άλλοτε έντονου, αλλά πάντα ουσιαστικού.
Αν δεν έχετε παίξει ποτέ, ίσως ήρθε η ώρα να κάνετε την πρώτη σας κίνηση.
Ε.Φ.
